|
Bartłomiej Macieja - Hikaru Nakamura, Turyn, Olimpiada Szachowa, 2006, Obrona francuska [C11]
|
|
|
Obrona francuska – debiut półotwarty, oznaczony kodem ECO C00- C19
Obrona francuska charakteryzuje się głęboką i szeroką strategią. W większości wariantów gra przybiera charakter manewrowy. Jest to bardzo dobry debiut na osoby grające białymi na remis oraz na taktyków szukających za wszelką cenę możliwości zaostrzenia pozycji. W opisywanym debiucie dominuje gra pozycyjna nad kombinacyjną.
Strategia białych polega na:
- wykorzystaniu trudności z rozwinięciem hetmańskiego gońca czarnych (”francuski goniec”).
zacieśnieniu pozycji czarnych ruchem e4-e5 i rozwinięciu aktywnych działań na skrzydle królewskim.
Ze swej strony czarne mają jasną kontrgrę c7- c5 a przy e4- e5 także f7- f6, ich szanse są większe na skrzydle hetmańskim.
|
1.e4 e6
Doskonały wybór debiutu przeciwko zawodnikom grajacym białymi
na remis, ponieważ niełatwo o uproszczenie pozycji.
|
2.d4 ...
Co raz wiecej zwolenników samodzielnej gry ma stare posuniecie Michała
Czygoryna 2.He2, na co najlepsza reakcja jest przejscie do obrony sycylijskiej
2…c5.
|
| 2 … d5
|
3.Sc3
Stare posuniecie, które zostało wprowadzone do praktyki turniejowej na
długo przed ogłoszeniem idei blokady przez Aarona Nimzowitscha. Nie pozwala
ono na wzmocnienie pionkiem c punktu d4. Obiektywnie najlepsze jest
posuniecie posuniecie 3.ed5, które należy polecać początkujacym. Prowadzi ono do symetrycznej pozycji, ale ma pewien szkopuł
praktyczny. Czarnym od czasu do czasu zdarza sie walczyc przeciwko wariantowi
wymiennemu i z reguły lepiej czuja jego niuanse. Najłatwiej jest zremisowac
w wariancie 3.Sd2, który nosi imie Tarrascha. Nimzowitsch
polecał wariant zamkniety 3.e5, w którym białe natychmiast blokuja
czarne pionki i buduja łancuch pionkowy b2–c3–d4–e5.
|
3. … Sf6
Czarne nie
skorzystały z okazji przejscia do wariantu Rubinsteina 3…de4.
|
4. e5 ...
To dobre posuniecie nie daje białym przewagi. Źle koresponduje z ustawieniem
skoczka na polu c3, gdyż na tym polu powinien znajdowac pionek.
Kontynuacja 4.Gg5 Ge7 (czarne dalej moga przejsc do wariantu
Rubinsteina 4…de4) 5.e5 Sfd7. Teraz białe moga od razu rozwiazać problem
swego czarnopolowego gonca 6.Ge7 He7. Poczatkujacy powinni grać gambitowy
atak Chatarda–Alochina 7.h4. Obie kontynuacje
daja białym przewage.
|
4. … Sfd7
W tym odgałezieniu czarne maja kilka małych korzysci. Ich królewski skoczek
znalazł doskonałe pole, z którego atakuje kluczowe punkty c5, e5 i f6; zwykle
jego rozwój koliduje z wprowadzeniem do gry czarnopolowego gonca. Ponadto
białe nie moga wesprzec centralnego pionka d4 drugim pionkiem.
|
5.f4 ...
Białe bronia z nadmiarem punktu e5. Należy zwrócic uwage na to, iż mocno ograniczaja
swego czarnopolowego gonca. Równoważną alternatywa jest wariant
5.Sce2 c5 6.c3 Sc6 7.Sf3.
|
| 5. … c5
|
| 6.Sf3 Sc6
|
7.Ge3 ...
Białe bronia z
nadmiarem punktu d4, ale widzimy, iż ich czarnopolowy goniec jest pasywny,
dużo gorszy od swego czarnego kolegi. Przesuniecie pionka f4 zawsze osłabi
punkt e5, a na polu d4 moga nastapic masowe wymiany figur, gdy czarne sobie
tego zażycza. Słynny, francuski białopolowy goniec czarnych jest bardzo pasywny,
ale jego biały oponent nie ma na razie dużo lepszych perspektyw.
|
7.… a6
Elastyczna kontynuacja. Czarne nie musza sie spieszyć z wykonaniem roszady,
moga szykować szturm pionkowy na wypadek, gdyby biały monarcha skrył sie
na hetmanskie skrzydło. Inne równorzedne kontynuacje to 7…Ge7; 7…cd4
8.Sd4 Gc5 9.Hd2 O-O.
|
| 8.Hd2 b5
|
9.a3
Poprawne było 9.dc5. Ruch w
tekscie prowadzi do małej przewagi czarnych.
Istota obrony francuskiej polega na walce o mobilnośc pionków
e6 i d5. Białe wszelkimi sposobami chcą je utrzymać na swoim miejscu,
blokuja je pionkami i figurami. Bierki, które wykonuja blokade, czyli stoja na
polach d4 i e5 sa bronione z nadmiarem. Natomiast czarne dąża do zamiany
blokierów pionków na figurowe, nastepnie wymiane lub odciągniecie. Podwa-
żaja centrum przeciwnika nie tylko pionkami c i f, ale od czasu do czasu także
pionkami b i g.
|
9.… g5
To naturalne posunięcie.
|
10.Sg5 ?? ...
Przegrywające posuniecie.
A można grać: 10.fg5 cd4 11.Nd4 Nce5 12.Bd3. Tak
przebiegała partia Kosincewa—Zatonska, w której dalej było 12…Nd3 13.cd3
Ne5 (Lepsze jest 13…Gb7 i białe nie maja wyrównania, ale do przegranej
daleka droga) 14.0-0 Bg7 15.Nce2 Ng4 16.Ng3 Qd6 17.Rae1 0-0 18.Kh1
Ne3 19.Qe3 Qb6 20.Rf6 Bf6 21.gf6 Kh8 22.Qh6 Rg8 23.Nf3 Bb7
24.Ng5 Rg5 25.Qg5 Rg8 26.Qe5 b4 27.d4 ba3 28.ba3 Bc6 29.Qd6 Qa5
30.Re6 fe6 31.Qe5 Qa3 32.f7 Rg7 33.Qb8 i czarne poddały sie.
Lub można grac tak: 10.dc5 (słabsze jest 10.g3 z powodu silnej odpowiedzi
10…g4 i po 11.Sh4 cd4 12.Gd4 Sd4 13.Hd4 Gc5 jest nieco lepiej ni¿ w
partii, ale niewiele lepiej) 10…gf4 11.Gf4 Gc5 12.Gd3 Hc7 13.0-0-0 z
niewielka przewaga czarnych.
|
| 10. … cd4
|
| 11.Gd4 Sd4
|
|
12.Hd4 Gc5
|
13.Hd2 ...
Hetman musi bronic skoczka g5 z powodu przeciaąenia
w obronie pionka f4.
|
13. … Hb6
Pozycja powstała forsownie po konsumpcji pionka g5. Gra białych
była wymuszona, wykonywały jedyne posuniecia, wiec nie miały szanse
na popełnienie kolejnego błedu. Za pionka białe oddały dwa tempa, prawo do
roszady i pare gonców. Szczególnie silny jest czarnopolowy goniec. Natomiast
brak roszady, to nie tylko zagrożenie dla króla na centralnej linii, to także brak
koordynacji figur i pasywne wieże.
|
14.Sd1 ?? ...
Skoczek na polu d1 stoi wyjątkowo
nieestetycznie. Pozycje jako bardzo zła, nalezy łatać słabosc czarnych pól i konczac rozwój 14.Ke2 i 15.We1,
co daje jeszcze jakies nadzieje.
|
14. …f6
Czarne konsekwentnie graja na odblokowanie pionka e6 i otwarcie
linii dla ciężkich figur i białopolowego gonca, zanim białe zdąża usunać swoje
bierki z linii pierwszej.
|
15.ef6 ?
To jest elementarny bład na poziomie czwartej kategorii.
Takie posuniecia wykonuje szachista, które nie rozumie idei obrony francuskiej,
nie czuje jej, natomiast widzi ja wyłacznie jako siec mechanicznych
wariantów, które trzeba wykuc na pamiec. Natomiast jesli ktos rozumie idee
debiutu, które zostały opisane na poczatku partii bez watpienia wybierze posuniecie
15.Sf3. Po ruchu w tekscie odblokowany zostanie pionek e6, skoczek
pozostanie na fatalnym polu g5, a czarny skoczek za friko zbliży sie do pola g4
w kierunku pól f2, e3, e5.
|
| 15…Sf6
|
16.Gd3 O-O
Wprowadzamy do gry
wieże.
|
17.Wf1 Wa7
Doskonałe posuniecie, czarne maja dużo czasu na wprowadzenie
kolejnej wieży do ataku.
|
18.Sf3
Skoczek i tak poszedł na f3, ale pionek
stoi na f4 zamiast na e5.
|
| 18. … Sg4
|
19.g3
Widzimy, iż biała wie¿a jest wyłaczona z gry a pozostałe figury przeszkadzaja
sobie wzajemnie. Ocena pozycji nakazuje otworzyc gre marszem pionka e.
|
19…e5
Strategia czarnych triumfuje. Centralne pionki ruszyły. Otwieraja sie
dwie linie dla wież.
|
20.fe5
Także po innym posunieciu 20.Ne5 Re7 21.Qe2
Ne5 22.fe5 Rf1 23.Kf1 Bh3 24.Ke1 Bd4 wszystkie czarne figury dominuja
na szachownicy.
|
20…Se3
Słuszna decyzja. Czarne realizuja od razu kilka celów.
Wymieniaja lekka figure przeciwnika, która chroniła króla oraz słabe pola
e3 i f2, a także zamykaja białemu hetmanowi przekatna c1–h6.
|
21.Se3 ...
Wymiana jest wymuszona, ponieważ biała wieża nie może opuscić pola f1, z którego
broni skoczka f3.
|
| 21…Ge3
|
22.Hg2 ...
Nie ratuje tak¿e białych wariant
22.Qe2Bh3 23.Rh1 Raf7.
|
22…Waf7
Białe maja dwa piony wiecej, ale to nie ma żadnego znaczenia. Ich skoczek nie
może opuscic pola f3, ponieważ zasłania czarnym wieżom dostep do pola f2, co
by prowadziło do opanowania linii drugiej.
|
23.g4 ...
Jedyny sposób zapobieżenia
wpuszczeniu białopolowego gonca przeciwnika na pole g4, co byłoby smiertelne
dla białych. Jednakże jest to kolejne osłabienie pozycji.
|
23 … Kh8
Profilaktyka. Król opuszcza linie g, staje na czarnym polu, aby w przyszłosci białe nie
miały przypadkowego wtraconego szacha. Czarne maja czas na wszystko.
|
24.Wd1
Wie¿a opuszcza naro¿nik szachownicy, ale to już nie poprawia pozycji białych.
|
24. … d4
Grozi zwiazanie wzdłuż wielkiej diagonali.
|
25.Sd2 ...
Jeszcze szybciej
białe przegrywały po 25.Ke2 ponieważ czarne mogły przełamać ich pozycje,
grajac 25…Wf4 26.h3 Gb7 27.Gf5 Hc6 z grozba 28…W4f5 29.gf5 Hc2.
Pozycja dojrzała do poddania.
|
25. … Hf2
Czarne wygrywaja hetmana,
co prowadzi do elementarnie wygranej pozycji, ale jeszcze silniejsze było
utrzymywanie nacisku.
|
| 25. … Hh6
|
| 26.Wf7 Wf7
|
| 27.Sf3 Ff4
|
28.Ge2 Gg4,
co
w sumie szybciej prowadziło do wygranej czarnych.
|
| 26.Wf2 ...
Nie ratował także 26.Ke2 z powodu silnej odpowiedzi 26…Hh6. Grozi mat w pierwszym posunieciu
na polu e3. Obrona przed tym matem wymagałaby wielkich ofiar materialnych.
|
|
26. … Wf2
|
| 27.Hf2 Wf2 |
28.Kf2 Hh6
Czarne nie maja jeszcze pełnego ekwiwalentu za hetmana, ale białym figurom brakuje koordynacji, wiec białe pionki beda kolejno padac jak muszki.
|
| 29.Sf1 Hh4
|
| 30.Sg3 Gg4
|
| 31.Wh1
Hg5
|
| 32.Sf1 Hf4
|
| 33.Ke1 He5
|
34.Kf2 ...
Niczego nie zmieniało posuniecie
34.Kd2, po którym czarne wygrywały analogicznie do przebiegu gry w partii.
|
|
34…Hf4
|
| 35.Ke1 Hc1
|
| 36.Kf2 Gd1
|
37.Sg3 Hd2
Czarne wygrywały także grajac 37…Qe3 38.Kf1
Bg4 z grozba mata.
|
| 39 … Gh3.
|
| 38.Se2 Gc2
|
| 39.Gc2 Hc2
|
40.Wc1 Hf5
Po
41.Ke1 Qe4 decyduje pion d. Pogromowa partia, pionkożerstwo w debiucie
zostało surowo ukarane.
|
| 0-1
|